W polskim prawie czyny zabronione dzielą się na wykroczenia i przestępstwa. Choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne, różnią się wagą naruszenia prawa, konsekwencjami prawnymi oraz sposobem ich rozpatrywania przez sądy. Jakie są główne różnice między wykroczeniem a przestępstwem i jakie kary grożą za ich popełnienie?
Czym jest wykroczenie?
Wykroczenie to czyn zabroniony o mniejszej wadze, który jest szkodliwy, ale nie na tyle poważny, by traktować go jako przestępstwo. Wykroczenia reguluje Kodeks wykroczeń i najczęściej dotyczą one:
- naruszenia porządku publicznego,
- łamania przepisów drogowych,
- drobnych kradzieży,
- niszczenia mienia,
- zakłócania spokoju.
Przykłady wykroczeń:
- przejście na czerwonym świetle,
- zakłócanie ciszy nocnej,
- kradzież rzeczy o wartości poniżej 800 zł,
- jazda rowerem po alkoholu.
Kary za wykroczenia są stosunkowo łagodne i mogą obejmować:
- grzywnę (najczęściej do 5000 zł),
- naganę,
- areszt do 30 dni,
- prace społeczne.
Czym jest przestępstwo?
Przestępstwo to czyn zabroniony o większej wadze, który zagraża społeczeństwu w znacznie większym stopniu niż wykroczenie. Przestępstwa są uregulowane w Kodeksie karnym i dzielą się na zbrodnie oraz występki.
Przykłady przestępstw:
- kradzież rzeczy o wartości powyżej 800 zł,
- pobicie ze skutkiem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
- oszustwo finansowe,
- handel narkotykami,
- zabójstwo.
Kary za przestępstwa są surowsze i mogą obejmować:
- grzywnę (w przypadku mniej poważnych przestępstw),
- ograniczenie wolności,
- pozbawienie wolności (od kilku miesięcy do dożywocia).
Główne różnice między wykroczeniem a przestępstwem
| Cecha | Wykroczenie | Przestępstwo |
|---|---|---|
| Waga czynu | Mniejsza szkodliwość społeczna | Większa szkodliwość społeczna |
| Podstawa prawna | Kodeks wykroczeń | Kodeks karny |
| Przykłady | Przejście na czerwonym świetle, zakłócanie ciszy nocnej | Kradzież powyżej 800 zł, oszustwo, pobicie |
| Kara | Grzywna, areszt do 30 dni, nagana | Kara więzienia, grzywna, ograniczenie wolności |
| Sąd | Sąd rejonowy – wydział ds. wykroczeń | Sąd karny |
| Rejestr karny | Brak wpisu do Krajowego Rejestru Karnego | Wpis do rejestru skazanych |
Czy wykroczenie może stać się przestępstwem?
Tak, jeśli sprawca wielokrotnie popełnia te same wykroczenia lub jeśli czyn wywołał poważniejsze skutki, może on zostać uznany za przestępstwo.
Przykład:
- Kradzież rzeczy o wartości poniżej 800 zł to wykroczenie.
- Ale jeśli sprawca był już wcześniej karany za kradzież, sąd może uznać, że jest to przestępstwo.
Jak bronić się w przypadku zarzutów o wykroczenie lub przestępstwo?
W obu przypadkach warto skorzystać z pomocy adwokata, który pomoże przygotować obronę i uniknąć surowych konsekwencji.
Podsumowanie
Podstawową różnicą między wykroczeniem a przestępstwem jest waga czynu i jego konsekwencje. Wykroczenia są mniej poważne i zagrożone łagodniejszymi karami, natomiast przestępstwa to poważne naruszenia prawa, które mogą skutkować karą więzienia. Jeśli ktoś zostanie oskarżony o przestępstwo, powinien jak najszybciej skonsultować się z prawnikiem, aby skutecznie się bronić.
Dodaj komentarz